వి॥సం॥ మాయను - వంచను - నమ్ముకొని జీవించే శకునివంటి వారి దృష్టిలో యుద్ధం పాపిష్ఠం. అయితే ఇప్పుడు మాయాద్యూతంతో అర్జునుని జయించటం సాధ్యంకాదు. (నీల)

'నయా హి బహవస్సన్తి' అని పాఠం.

నయాః = నీతులు, సామదానభేదదండోపాయాలు; మిత్రలాభ, మిత్రభేద, సంధి, విగ్రహాదులు చాలా ఉన్నాయి. వాటిలో యుద్ధం వినాశహేతువు కాబట్టి పాపిష్ఠం. ముందే యుద్ధం చేయటం మరీపాపిష్ఠం. (లక్షా, సర్వ)

వి॥సం॥ రథకారుడు రథాన్నిచేసి, దీనితో దేవతలనైనా జయించవచ్చని అర్థవాదాలు చెప్పినంత మాత్రాన ఆమాటలు నమ్మి దేశకాలాదులను గమనించక యుద్ధానికి దిగటం పండితలక్షణం కాదు. అలాగే నీమాటలమీదనే భారాన్ని పెట్టి దేశకాలాలు అనుకూలమా కాదా అని ఆలోచించకుండా మేమెలా యుద్ధం చేస్తాం. నీమాటలు ఆ రథకారుడి మాటలవంటివే అని కృపుని అభిప్రాయం. (నీల, సర్వ)

రథకారుడవైన నీకు యుద్ధానికి రెచ్చగొట్టడం తేలికయే. ఆ భారం రాజుపై పడుతుంది.

రథకారుడి భావాన్ని పండితులు పాటించరు. నీచులు చేసే పనిని పండితులు చేయరు. బలవద్విరోధం తగదు. అది నీచాచరణం. పండితాచరణం కాదు.

అర్జునుడు రథం. ద్రోణుడు రథకారుడు. కాబట్టి ద్రోణుడు అర్జునుని ఎదిరించాడు. (చతు)

'ఆనుపూర్వ్యేణ కార్యాణాం' అని పాఠం. ఇది దుర్యోధనుని మాటగా వివరణం.

సామాద్యుపాయాలను క్రమంగా అనుసరించాలి. అయితే అర్జునుడు సామసాధ్యుడు కాదు. "ఋజవో మృదవశ్చైవ నామసాధ్యాః ప్రకీర్తితాః" అర్జునుడు ఋజువూ కాదు, మృదువూ కాదు. "ఋజవో లోభయుక్తాశ్చ దానసాధ్యాః ప్రకీర్తితాః" అర్జునుడు లోభికూడా కాదు. కాబట్టి దానం పనికి రాదు. "సముత్పన్నభయాశ్చైవ భేదసాధ్యాః నరాః స్మృతాః" అర్జునుడు నిర్భయుడు. కాబట్టి భేదం పనిచేయదు. "అనివృత్తోపశమనా దండసాధ్యాః నరాధమాః" అర్జునుడు వెనుదిరిగినవాడో, శాంతించిన వాడో కాదు కాబట్టి దండం పనికిరాదు. అసాధ్యుడు కాబట్టి ఉపేక్షించవచ్చనే వీలు లేదు. తామే గదా యుద్ధాన్ని కొనితెచ్చుకొనినది. కాబట్టి దండోపాయం తప్పదు. అంటే యుద్ధం తప్పదు. అయితే ఎవరిని నమ్మి యుద్ధం చేయాలి? శిఖండి ఉన్నంతకాలం భీష్ముడు అజయ్యుడు కాదు. జాలిగల కర్ణుడు పనికిరాడు. అర్జునునితో సౌహార్దం కలవాడు కాబట్టి అశ్వత్థామ పనికిరాడు. కాబట్టి ద్రీణుడే ఈభారాన్ని వహించాలి. అతడే రథకారుడు. (దుర్ఘ)

రథకారుడు రథాన్ని తయారుచేస్తాడు. అయితే రథం భరించగల భారాన్ని రథకారుడు భరించలేడు. మనచేత పెరిగిన తయారుచేయబడిన అర్జునుడు మనకన్న అధికుడు. కాబట్టి అర్జునునితో మనం యుద్ధం చేయలేము. సంధియే ఉత్తమం. రథంపై నిలిచి యుద్ధం చేస్తున్నప్పుడు రథికుని సంగ్రామ సామర్థ్యాన్ని పండితులమనుకొనేవారు సైతం అంచనా వేయలేరు. పండితులమనుకొనేవారు అనటం కర్ణుని నిందించటం. నీవంటి వారని. (విష)