ఉగ్రశ్రవసుడు చెపుతున్నాడు - "భృగువు శపించగానే క్రుద్ధుడైన అగ్ని ఇలా అన్నాడు. - బ్రహ్మజ్ఞా! నా పట్ల ఇంత సాహసం ఎందుకు చేశావు? (1)

నేను ధర్మం కొరకే ఎప్పుడూ ప్రయత్నిస్తూ ఉంటాను. పక్షపాతం లేకుండా సత్యాన్ని చెపుతూ ఉంటాను. నన్ను అడిగినపుడు సత్యమే చెప్పాను. ఇందులో నా తప్పు ఏముంది. (2)

సాక్షి అయినవానిని అడిగినపుడు తెలిసి కూడా సాక్ష్యం చెప్పకుండా అబద్ధం చెపితే అతడు నశిస్తాడు. అతని వంశంలోని అటు ఏడు తరాలు, ఇటు ఏడు తరాలు నాశనమవుతాయి. (3)

అలాగే కార్యం యొక్క అసలు తత్త్వం (రహస్యం) తెలిసినప్పటికి చెప్పనివాడు కూడా ఆ పాపాన్నే పొందుతాడు. ఇందులో సందేహమేమీ లేదు. (4)

నేను కూడా నీకు శాపం ఇవ్వగలను. కాని బ్రాహ్మణులు నాకు పూజ్యులు. బ్రహ్మనిధీ! నీకు తెలిసినదే అయినా నేను చెపుతున్నది జాగ్రత్తగా విను. (5)

యోగబలం చేత నేను అనేకరూపాలు ధరించి, ఆహవనీయ గార్హపత్య దక్షిణాగ్ని మూర్తులయందు, నిత్యం చేయబడే అగ్నిహోత్రాల యందు; అనేక వ్యక్తులు చేసే యాగాలలోను; గర్భాధానాది క్రియలలోను; జ్యోతిష్టోమాది యజ్ఞాలలోను ఉంటున్నాను. (6)

వేదోక్తమైన విధానం ద్వారా నాయందు హోమం చేయబడే హవిస్సుచేత దేవతలు, పితరులు తృప్తి చెందుతున్నారు. (7)

దేవగణాలన్నీ జలరూపమే. అలాగే పితృగణాలు జలరూపమే. పితరులకు, దేవతలకు కూడా దర్శపౌర్ణమాసలు చేస్తూ ఉంటారు. (8)

దేవతలే పితరులు. పితరులు కూడా దేవతలే. పర్వాలలో వీరిని కలిపి పూజిస్తారు. విడిగా కూడా పూజిస్తారు. (9)

నా యందు హోమం చేయబడిన హవిస్సును దేవతలు, పితరులు కూడా భుజిస్తున్నారు. కనుక నన్ను దేవతలకు, పితరులకు ముఖం అని చెపుతూ ఉంటారు. (10)

అమావాస్యనాడు పితరులకు, పూర్ణిమనాడు దేవతలకు నా ముఖం ద్వారానే హోమాలు వ్రేల్చబడుతూ ఉంటాయి. హోమం చేయబడిన హవిస్సును వారు భుజిస్తూ ఉంటారు. వారికి ముఖంగా ఉన్న నేను సర్వభక్షకుడను ఎట్లు కాగలను? (11 1/2)

ఉగ్రశ్రవసుడు చెపుతున్నాడు - "మహర్షులారా! తరువాత అగ్ని కొంతసేపు చింతించి, ద్విజుల యొక్క అగ్నిహోత్రాలలోను, యజ్ఞ సత్ర క్రియలలోను గల తన రూపాన్ని ఉపసంహరించాడు. అగ్ని లేకపోవడం చేత ప్రజలందరూ ఓంకార వషట్కారాలు లేక, స్వధా స్వాహా శబ్దాలు లేక ఆక్రోశించారు. అపుడు మహర్షులందరూ ఉద్విగ్నులై దేవతలవద్దకు వెళ్ళి ఇలా అన్నారు. (12-14)

"పుణ్యాత్ములారా! అగ్ని లేకపోవడం వలన క్రియాలోపం జరిగి ముల్లోకాలు దిక్కు తోచకుండా ఉన్నాయి. ఈ విషయంలో ఏమి చేయాలో చేయండి. ఆలసించడం మాత్రం తగదు." (15)

అనంతరం ఋషులు, దేవతలు కలిసి బ్రహ్మ దగ్గరకు వెళ్లి, అగ్నికి కలిగిన శాపం, అతడు అన్ని రకాల క్రియల నుండి తన రూపాన్ని ఉపసంహరించడం గురించి చెపుతూ ఇలా అన్నారు. (16)

"మహాభాగా! కారణాంతరం వలన భృగువు అగ్నికి శాపమిచ్చాడు (సర్వభక్షకుడవు కమ్మని). దేవతలకు ముఖ స్వరూపమై, యజ్ఞభాగాలలో అగ్రభోక్తగా ఉంటూ, అన్ని లోకాలలోను హోమం చేయబడిన దానిని భుజిస్తూ ఉండే అగ్ని సర్వభక్షకుడు ఎలా కాగలుగుతాడు? (17 1/2)

దేవతల యొక్క ఋషులయొక్క ఆ మాటలను విని విశ్వవిధాత అయిన బ్రహ్మ ప్రాణులను సృష్టించే నాశరహితుడైన అగ్నిదేవుని పిలిచి మృదువుగా ఇలా అన్నాడు. "హుతాశనా! ఈ లోకాలన్నిటికి సృష్టికర్తవు నీవే. అంతం చేసేవాడవూ నీవే. ముల్లోకాలను నీవే ధరిస్తూ ఉంటావు. సమస్త క్రియాకలాపాలను ప్రవర్తింప చేసేవాడవు నీవే. కాబట్టి లోకేశా! క్రియాకలాపాలు విచ్ఛేదం కాకుండా ఉండేలా చేయి. నీవు అన్నిటికి ఈశ్వరుడవు అయిఉండి కూడా ఎందుకిలా మూఢునివలె ప్రవర్తించావు? నీవు లోకంలో సదా పవిత్రుడవు. సర్వభూతాలకు గతివి కూడా. (18-21)

నీవు నీ శరీర మంతటితోను సర్వభక్షకత్వాన్ని పొందవు. అగ్నిదేవా! నీ అపానదేశంలో ఉండే జ్వాలలు మాత్రమే సమస్తాన్ని భక్షిస్తాయి. (22)

మాంసాన్ని (లేదా మృత శరీరాన్ని) తినే నీ శరీరభాగంతో సమస్తాన్ని భక్షించగలవు. సూర్యకిరణాల స్పర్శ తగిలిన సమస్తమూ శుచిగా భావింపబడినట్లే నీ జ్వాలచేత దగ్ధమైన సర్వమూ శుచి కాగలదు. అగ్నీ! స్వీయ ప్రభావం చేత ప్రకటమయ్యే పరమ తేజః స్వరూపానివి నీవు, ఆ నీ స్వీయ తేజస్సు చేతనే ఋషి శాపాన్ని నిజం చెయ్యి. నీ యందు హోమం చేయబడిన దానిలో దేవతల యొక్క, నీ యొక్క భాగాన్ని కూడా స్వీకరించు. (23-25)

సూతసుతుడు చెపుతున్నాడు - అగ్ని బ్రహ్మదేవునితో "అలాగే జరుగుగాక" అని చెప్పి పూజ్యుడైన ఆ పరమేష్ఠి ఆజ్ఞను పాటించడానికి వెళ్లాడు. (26)

అనంతరం దేవర్షులు సంతోషించి ఎలా వచ్చినవారు అలాగే వెళ్లిపోయారు. ఋషులు పూర్వం లాగే సమస్త క్రియాకలాపాలు చేసుకోసాగారు. (27)

స్వర్గంలో దేవతలు, లోకంలోని ప్రాణికోటి సంతోషించారు. అగ్ని కూడా శాపం వలన కలిగిన పాపం తొలగిపోయి మిక్కిలి సంతోషించాడు. (28)

ఈ రీతిగా పూర్వం పూజ్యుడైన అగ్నిదేవుడు భృగువు వలన శాపం పొందాడు. ఇది అగ్ని శాపానికి సంబంధించి పూర్వం జరిగిన ఇతిహాసం. ఇదే పులోముడనే రాక్షసుడు నశించడం, చ్యవనుడు పుట్టడం చెప్పే ఇతిహాసం కూడా. (29)

ఇది శ్రీమహాభారతమున ఆదిపర్వమున పౌలోమ పర్వమను ఉపపర్వమున అగ్ని శాపవిముక్తుడగుట అను ఏడవ అధ్యాయము. (7)