శృంగి తండ్రితో ఇలా అన్నాడు. "నాన్నగారూ! ఇది నేను చేసిన సాహసమే కావచ్చు. పాపకర్మమే కావచ్చు. ఇది మీకు ప్రియం కావచ్చు. కాకపోవచ్చు. కాని నేను చెప్పినమాట ఎన్నటికీ అబద్ధం కాదు. (1)

నాన్నగారూ! నేను మీకు యథార్థం చెపుతున్నాను. నేను ఇచ్చిన శాపం వ్యర్థం కాదు. నేను పరిహాసానికి కూడా అబద్ధం చెప్పను. ఇక ఇటువంటి కష్టంలో శాపం విషయంలో ఎందుకు అబద్ధమాడతాను? (2)

అపుడు శమీకుడు ఇలా అన్నాడు. కుమారా! నీ కోపస్వభావం నాకు తెలుసును. నీవు సత్యవాదివి అని కూడా ఎరుగుదును. ఇంతవరకు నీవు ఎప్పుడూ అబద్ధాన్ని చెప్పలేదు కూడా. కాబట్టి నీవు ఇచ్చిన శాపం కూడా అబద్ధం కాదు. (3)

అయినప్పటికి తండ్రి తన కుమారుని వయఃస్థితిని తెలుసుకొన్నప్పటికి అతనికి సత్కర్మలను గురించి తప్పక ఉపదేశించాలి. అపుడే కుమారుడు గుణవంతుడు అవుతాడు. గొప్పకీర్తిని పొందుతాడు. (4)

నీవు ఇంకా చిన్నబాలుడవే సుమా! కాబట్టి నీకు తప్పక నేను ఉపదేశించాలి. నీవు నిత్యం తపస్సు చేయడం ద్వారా దివ్యమైన శక్తిని పొందుతున్నావు. యోగం ద్వారా శక్తిసంపన్నులయిన వారికి కూడా కోపం అధికంగా ఉంటున్నది. నీవు బాలుడవు కావున నీకు కోపం అధికంగా ఉంది. (5)

నీవు నాకు పుత్రుడవు. కాని బాలత్వమూ ఉంది. (అనగా మూఢత్వం). పైగా నీలో సాహసముంది. అందుచే నీకు కొంత హితబోధ చెయ్యాలనుకొంటున్నాను. (6)

నీవు శమం పొందు. అడవిలోని కందమూల ఫలాలు ఆహారంగా తీసుకొని క్రోధం చంపుకొని సంచరించు. ఎన్నడూ ధర్మాన్ని విడవకు. (7)

క్రోధమే ధర్మాన్ని హరిస్తుంది. అది యతీశ్వరులకు కూడా దుఃఖం కలిగిస్తుంది.అందుచేత ధర్మరహితులకు అభీష్టం నెరవేరదు. (8)

క్షమించే యతీశ్వరులకు శమమే సిద్ధిస్తుంది. ఈ లోకం క్షమాగుణం కలవారిది. ఈ లోకమేకాదు పరలోకం కూడా క్షమాగుణం కల వారికే లభిస్తుంది. (9)

కాబట్టి నీవు ఎప్పుడూ ఇంద్రియనిగ్రహాన్ని పాటిస్తూ క్షమాశీలుడవుగా ఉండు. ఓర్పుగలవాడు బ్రహ్మ సామీప్యంకల లోకాలు (క్రమముక్తి) పొందగల్గుతాడు. (10)

నా మనస్సు ప్రశాంతంగా చేయదగినదిది అనిపిస్తోంది. కుమారా! రాజు దగ్గరకు ఎవరినయినా పంపుతాను - "రాజా! నిన్ను నా తెలివి తక్కువ కొడుకు శపించాడు. నీవు నన్ను అవమానించావని కోపించి నా పుత్రుడిలా చేశాడు. (11,12)

ఉగ్రశ్రవుడు ఇలా చెపుతున్నాడు. జితేంద్రియుడైన ఆ శమీకమహర్షి దయాళువై సచ్ఛీలుడైన తన శిష్యుడు గౌరముఖుడు అనేవానిని రాజు దగ్గఱకు పంపాడు. పంపుతూ అతనితో "మొదటగా రాజును కుశలప్రశ్నల్ని అడుగు. తరువాత శాపానికి కారణాన్ని చెప్పు. ఆ తరువాత కుమారుడిచ్చిన శాపాన్ని తెలియచెయ్యి. తరువాత తక్షకుని నుండి తప్పించుకునే ఉపాయాన్ని ఆలోచించుకోమని చెప్పు" అని ఆదేశించి రాజు దగ్గరకు పంపించాడు. (13,14)

వెంటనే గౌరముఖుడు అక్కడ నుండి బయలుదేరి కురువంశోద్ధారకుడైన పరిక్షిత్తు దగ్గరకు (వెళ్లి), ద్వారపాలకుడి ద్వారా తన రాకను తెలిపి, రాజానుమతితో భవనంలో ప్రవేశించాడు. (15)

మహారాజు గౌరముఖుని సగౌరవంగా సత్కరించాడు. మంత్రుల సన్నిధానంలో గౌరముఖుడు శ్రమ లేకుండా పరిక్షిత్తుకు శమీకమహర్షి చెప్పిన సందేశాన్ని అంతటినీ పూసగుచ్చినట్లు చెప్పాడు. (16 1/2)

గౌరముఖుడు ఇలా అన్నాడు. "రాజేంద్రా! తమ రాజ్యంలో శమీకుడు అనే పరమధర్మాత్ముడైన మహర్షి ఉంటున్నాడు. ఆ మహా తపస్సంపన్నుడు జితేంద్రియుడు. మనోనిగ్రహం కల మహాముని, పరమశాంతచిత్తుడు. మహారాజా! మౌనవ్రతాన్ని ఆచరిస్తూ తపస్సు చేసుకొంటున్న ఆ మహర్షి కంఠాన మీరు వింటికొనతో ఒక మృత సర్పాన్ని పడవేశారు. అయినా ఆ మహర్షి శాంతస్వభావుడు, క్షమాశీలుడు కాబట్టి ఆ తిరస్కారాన్ని సహించాడు, క్షమించాడు. కాని ఆయన కుమారుడు మాత్రం ఈ అవమానాన్ని సహించలేకపోయాడు. (17-19)

ఆ కారణంగా ఋషికుమారుడు తన తండ్రికి తెలియకుండ నీకు "నేటినుండి ఏడు రోజులలోగా తక్షకుని చేతిలో మరణం సంభవించాలి" అని శాపం ఇచ్చాడు. (20)

ఈ పరిస్థితులలో నీవు తక్షకుని బారినుండి రక్షించుకోవలసినదిగా మా శమీకమహర్షి పదేపదే కోరుతున్నాడు. ఈ శాపాన్ని మరలించడానికి ఏ విధంగాను సాధ్యం కాదు. (21)

కోపావేశపరుడైన తన కుమారుని మహర్షి శాంత పరచలేకపోయాడు. మహారాజా! ఆ కారణంవల్ల శమీకమహర్షి మీ మేలుకోరి నన్ను ఇక్కడికి పంపించారు. (22)

ఉగ్రశ్రవుడు శౌనకమహర్షితో ఇలా అంటున్నాడు. భయంకర శాపవిషయాన్ని విన్న పరిక్షిత్తు తాను ఆ మహామునీంద్రుడికి చేసిన అపరాధాన్ని తలచుకొని ఎంతో బాధపడ్డాడు. (23)

ఆ శమీకమహర్షి తన వేటసమయంలో మౌనవ్రతాన్ని అవలంబించాడని తెలుసుకొని దుఃఖంతో ఏడుస్తూ మనస్తాపం చెందాడు. (24)

మహర్షియొక్క దయాళుత్వానికి, శాపానికి తగిన ప్రతిక్రియ చెప్పి పంపినందుకూ తాను పశ్చాత్తాపాన్ని చెంది మునికి చేసిన అపరాధాన్ని తలచుకొంటూ చాల పరితపించాడు పరీక్షిత్తు. (25)

దేవతాసమానుడైన పరిక్షిత్తు తన మరణశాపాన్ని విన్నా తాను విచారపడకూడదని అనుకొన్నాడు. తాను మహానుభావుడైన మునీంద్రుడికి చేసిన అపరాధానికి ఎంతగానో కుమిలిపోయాడు. (26)

అనంతరం మహారాజు గౌరముఖుని ఆశ్రమానికి పంపిస్తూ "భగవంతుడైన శమీకమునీంద్రులు మా యందు దయ చూపి అనుగ్రహించవలెనని ప్రార్థిస్తున్నాను" అని ప్రతిసందేశం ఇచ్చి పంపించాడు. (27)

గౌరముఖుడు మరలిపోయిన తరువాత పరిక్షిత్తు దుఃఖపరవశుడై తన మంత్రులతో సమావేశం జరిపాడు. (28)

మంత్రతత్త్వం తెలిసిన మహారాజు తన మంత్రులతో ఆలోచించి సలహా పొందిన తరువాత సురక్షితమయిన ఒంటి స్తంభం మేడను నిర్మించాడు. (29)

భవనం దగ్గర రాజును రక్షించుకోడానికి అవసరమైన ఏర్పాటులన్నీ చేశారు. ఔషధాలనూ, వైద్యులనూ, మంత్రసిద్ధులయిన బ్రాహ్మణులనూ అక్కడ నియమించారు. (30)

ధర్మజ్ఞుడయిన మహారాజు మంత్రులతో సంపూర్ణంగా రక్షింపబడుతూ అక్కడనే ఉండి రాజకార్యాలు అన్నీ నిర్వహించాడు. (31)

మేడలో ఉన్న మహారాజును ఎవ్వరూ కలుసుకోవడానికి వీలు లేకుండా ఆజ్ఞాపించారు. గాలి కూడా ప్రవేశించడానికి అవకాశం లేదు. (32)

శాపప్రకారం ఏడవరోజున మంత్రశాస్త్రాన్ని తెలిసిన కాశ్యపుడు అనే బ్రాహ్మణుడు పరిక్షిత్తుకు వైద్యం చేయడానికి వస్తున్నాడు. (33)

రాజోత్తముడయిన పరిక్షిత్తును నాగరాజైన తక్షకుడు నేడు యమలోకానికి పంపిస్తాడని కాశ్యపుడు విన్నాడు. (34)

తక్షకుడు రాజును కఱచినట్లయితే నేను అతని విషాన్ని హరింపజేసి జీవింపచేస్తాను. అప్పుడు నాకు ధనలాభం కలుగుతుంది. ధర్మాన్నిగూడా నెరవేర్చినవాడను అవుతానని కశ్యపుడు అనుకొని రాజు దగ్గరకు వస్తున్నాడు. (35)

నాగేంద్రుడయిన తక్షకుడు శాపవచన ప్రేరితుడై బయలుదేరి వస్తూ మార్గమధ్యంలో కాశ్యపుని చూశాడు. తక్షకుడు వృద్ధ బ్రాహ్మణవేషాన్ని ధరించి కాశ్యపుని ఈ విధంగా అడిగాడు. "అయ్యా! మీరు అతిత్వరితంగా ఎక్కడికి వెళ్తున్నారు? ఎందుకు వెళ్లుతున్నారు?" (36,37)

అపుడు కాశ్యపుడు చెప్పాడు. "కురుకులంలో జన్మించి, శత్రుసంహారకుడైన పరిక్షిత్తుమహారాజును నేడు తక్షకుడు అనే సర్పరాజు తన విషాగ్నితో దగ్ధం చేయబోతున్నాడు. (38)

ఆ రాజు పాండవ వంశపరంపరను సురక్షితం చేస్తున్నాడు. అతడు అత్యంత పరాక్రమశాలి. బ్రాహ్మణోత్తమా! అటువంటి మహారాజును నాగేంద్రుడు కరిస్తే విషం బారినుండి తప్పించడానికి వేగంగా వెళ్తున్నాను" అని చెప్పాడు. (39)

అపుడు తక్షకుడు కాశ్యపునితో "బ్రాహ్మణా! నేనే ఆ తక్షకుడిని. ఇవ్వాళ ఆ పరిక్షిత్తును భస్మం చేయడానికి వెళ్తున్నాను. నేను కాటువేసిన వానికి చికిత్స చేయలేరు మీరు." (40)

కశ్యపుడన్నాడు. "నీవు రాజును కరిస్తే నేను అతని శరీరంలోంచి విషాన్ని హరిస్తాను. అతనిని జీవింపచేస్తాను. అటువంటి గొప్ప విద్య నా దగ్గర ఉంది. ఇది నా నిశ్చయం" అని చెప్పాడు. (41)

ఇది శ్రీమహాభారతమున ఆదిపర్వమున ఆస్తీకపర్వమున కాశ్యపుని రాక అను నలువది రెండవ అధ్యాయము. (42)