వైశంపాయనుడిలా అన్నాడు.

భరతశ్రేష్ఠా! అప్పుడు ఆ రీతిగా పలికిన ఆ గంధర్వుని మాట విని అర్జునుడు పరమభక్తితో పూర్ణచంద్రుని వలె ప్రకాశించాడు. (1)

అప్పుడు మేటి విలుకాడైన అర్జునుడు గంధర్వునితో ఇలా అన్నాడు.

వసిష్ఠుని తపోబలాన్ని గురించి వినటానికి నాలో ఎంతో కుతూహలం కలుగుతోంది. (2)

నీవు ఆ మహర్షి పేరు వసిష్ఠుడన్నావు. ఆ పేరెలా వచ్చిందో వినాలనుకొంటున్నాను. ఉన్నదున్నట్లుగా నాకు చెప్పు. (3)

గంధర్వ రాజా! మా పూర్వీకులకు పురోహితుడైన పూజ్యుడు, వసిష్ఠమహర్షి ఎవరు? ఇది నాకు చెప్పు. (4)

గంధర్వుడిలా అన్నాడు.

వసిష్ఠుడు బ్రహ్మమానస పుత్రుడు, అరుంధతి భర్త. దేవతలకు కూడా జయింపరాని కామక్రోధాలను తన తపస్సుతో జయించాడు. అవి శాశ్వతంగా ఆయన పాదసేవ చేస్తున్నాయి. ఇంద్రియాలను అదుపులో నుంచినవాడు కాబట్టి ఆయన వసిష్ఠుడు. (5,6)

విశ్వామిత్రుడు చేసిన అపరాధం వలన తీవ్రకోపం వచ్చినా ఆ వసిష్ఠుడు ఉదారబుద్ధి గలవాడు కాబట్టి కుశికవంశ నాశనానికి ఒడిగట్టలేదు. (7)

విశ్వామిత్రుడు తనకుమారులను సంహరించినా, దానికి ప్రతీకారం చేయగల శక్తి ఉండికూడా ఆశక్తుని వలె నిలిచి విశ్వామిత్ర వినాశానికి ఎటువంటి ఘోరకృత్యాన్నీ చేయలేదు. (8)

చనిపోయిన తన కుమారులను యమసదనం నుండి తిరిగి తీసికొనిరాగల శక్తి కలవాడైనా, సముద్రం హద్దునతిక్రమించనట్లు యమధర్మరాజశాసనాన్ని తాను ఉల్లంఘించలేదు. (9)

విజితాత్ముడు, మహాత్ముడూ అయిన ఆ వసిష్ఠుని పురోహితునిగా పొందియే ఇక్ష్వాకు రాజులు ఈ భూమిని పరిపాలించారు. (10)

కురుకుమారా! ఆ రాజులు ఋషిశ్రేష్ఠుడైన వసిష్ఠుని పురోహితునిగా స్వీకరించిన తరువాత ఎన్నో యజ్ఞాలు కూడా చేశారు. (11)

పాండవశ్రేష్ఠా! బృహస్పతి దేవతలచే యాగాలు చేయించినట్టు ఆ బ్రహ్మర్షి-వసిష్ఠుడు-సమస్తరాజవరులచేతా యాగాలు చేయించారు. (12)

కాబట్టి నీవు కూడా ధర్మానికే ప్రాధాన్యమిచ్చేవాడు, వేదధర్మమెరిగినవాడు, గుణవంతుడు అయి నీకు నచ్చిన ఎవరినైనా పురోహితునిగా ఏర్పాటు చేసుకో. (13)

పార్థా! భూమండలాన్ని జయించదలచుకొనే ఉత్తమ క్షత్రియుడు రాజ్యాభివృద్ధి కోసం ముందుగా పురోహితుని నియోగించుకోవాలి. (14)

భూమిని గెలవదలచినరాజు బ్రాహ్మణుని ముందు నిలుపుకోవాలి. కాబట్టి జితేంద్రియుడు, గుణవంతుడు, పండితుడు అయి ధర్మకామార్థాల నెరిగిన విప్రుని ఎవరినయినా పురోహితునిగా చేసుకో. (15)

ఇది శ్రీమహాభారతమున ఆదిపర్వమున చైత్రరథపర్వమను

ఉపపర్వమున పురోహితకరణ కథనమను నూట డెబ్బది మూడవ అధ్యాయము. (173)