ధర్మరాజు అన్నాడు.

బలవంతుడు, శూరుడు, సత్యవాది, రాక్షసశ్రేష్ఠుడు, మన భక్తుడు, ఔరసపుత్రుడు అయిన ఘటోత్కచుడు ఆలస్యం చేయక మనలను శరీరానికి హాని కలుగకుండా ద్రౌపదీసహితంగా గంధమాదనం చేర్చాలి. (1,2)

వైశంపాయనుడు అన్నాడు.

సోదరుని మాటలు విన్న భీమసేనుడు శత్రుసంహారకుడు అయిన తనకుమారుని ఇలా ఆదేశించాడు. (3)

భీమసేనుడు ఆజ్ఞాపించాడు. ఘటోత్కచా! నీ తల్లి ద్రౌపది అలసిపోయింది. నీవు ఆకాశంలో ఎదురులేక సంచరిస్తావు. ఆకాశమార్గాన ఈమెను తీసుకొని ఎగిరి రావలసింది. (4)

ఈమెను భుజాలపై నుంచుకొని మామధ్యనుండియే ఆకాశమార్గాన తీసికొనిరా! కొంచెం కూడా కష్టం లేకుండా మెల్లమెల్లగా ప్రయాణం చేయి. నీకు మేలు జరుగుతుంది. (5)

ధర్మజుని, ధౌమ్యుని, కవలలను, ద్రౌపదిని నేను ఒక్కడనే సహాయం లేకుండా తీసుకొనిపోగలను. ఇంకా చాలామంది శూరులు, ఆకాశచారులు కామరూపులు అయిన నాసేవకులు బ్రాహ్మణులందరినీ మోసుకొంటూ వస్తారు.' (6,7)

అని పలికి ఘటోత్కచుడు ద్రౌపదీదేవిని తన వీపుపై ఎక్కించుకొని, పాండవులను, ఇతరులు మోసుకొనిరాగా బయలుదేరాడు. (8)

సాటిలేని తేజోవంతుడైన లోమశమహర్షి సిద్ధులు సంచరించేమార్గంలో తన తపఃప్రభావంతో రెండవసూర్యునిలా సాగిపోతున్నాడు. (9)

ఘటోత్కచుని ఆజ్ఞానుసారం అతని సేవకులు బ్రాహ్మణులను తమవీపులపై మోసుకొని వెంట బయలుదేరారు. (10)

ఈ విధంగా సుందరవనాలు, ఉద్యానవనాలు చూస్తూ వారు విశాలమయిన బదరీవనాన్ని చేరుకొన్నారు. (11)

వారు వేగమూ, శీఘ్రగమనమూ కల రాక్షసులచే మోయబడుతూ చాలా దూరాన్ని స్వల్పదూరం వలె దాటారు. (12)

మ్లేచ్ఛులతో నిండిన ప్రదేశాలను, రత్నాలగనులతో కూడిన ప్రదేశాలను, కొండలపై ధాతువులచే ప్రకాశించే ప్రదేశాలను చూశారు. విద్యాధరులు, వానరులు, కిన్నరులు, కింపురుషులు, గంధర్వులు అక్కడ అన్నిచోట్ల కనిపించారు. (13,14)

నెమళ్ళు, చమరీమృగాలు, వానరాలు, రురుమృగాలు, అడవిపందులు, గవయమృగాలు అడవి దున్నలతో ఆ ప్రదేశాలు నిండి ఉన్నాయి. (15)

అక్కడ అన్నివైపుల నదులు ప్రవహిస్తున్నాయి. ఎన్నో రకాల పక్షులు సంచరిస్తున్నాయి. ఆ ప్రదేశం నానావిధాలైన మృగాలు, వానరాలతో ప్రకాశిస్తూ ఉంది. (16)

మదించిన పక్షులు, లెక్కలేనన్ని చెట్లు కలిగిన ఉత్తరకురు దేశాలను దాటి వారు ఆశ్చర్యవిషయాలకు నిలయం అయిన కైలాస పర్వతాన్ని చూశారు. దాని సమీపాన ఉన్న నరనారాయణుల బదరికాశ్రమాన్ని వీక్షించారు. అది నిత్యం ఫలపుష్పాలతో నిండి ఉంటుంది. అక్కడ ఉన్న రేగుచెట్లు వాటి కాండాలు గుండ్రంగా ఉన్నాయి. దట్టమైన నీడలు, చిక్కగా ఉన్నచెట్లు, శోభకలిగి, శుభవృక్షాల ఆకులతో నిండి ఉన్నాయి. (17-20)

వాటి శాఖలు విశాలంగా కనిపించాయి. మిక్కిలి కాంతితో ప్రకాశిస్తున్నాయి. దివ్యఫలాలతో నిండి ఉన్నాయి. ఆ ఫలాల నుంచి మధుధారలు స్రవిస్తున్నాయి. మహర్షులు ఆ ప్రదేశాన్ని సేవిస్తున్నారు. మదోన్మత్తాలై, ఆనందంతో నిండిన పక్షులు అకక్డ ఎక్కువగా ఉన్నాయి. (21,22)

అక్కడ ఈగలు, దోమలు లేవు. చాలా రకాలైన పళ్లు, సరోవరాలు ఉన్నాయి. పచ్చికబయళ్ళు ఉన్నాయి. వాటిని గంధర్వులు సేవిస్తున్నారు. ఆ ప్రదేశం సహజంగానే సమంగా ఉంది. మంచుచే ఆవరింపబడి మృదుస్పర్శ కలిగి ఉంది. ముళ్ళు ఎక్కడా కన్పించటం లేదు. ఈ ప్రదేశంలోనే గొప్ప రేగుచెట్టు ఏర్పడింది. (23,24)

అక్కడకు చేరి మహాత్ములైన ఆ పాండవులు బ్రాహ్మణులతో సహా రాక్షసుల వీపుల నుంచి మెల్లగా క్రిందకు దిగారు. (25)

పిమ్మట బ్రాహ్మణసహితులై పాండవులు నరనారాయణ నిలయం అయిన ఆ ప్రదేశాన్ని సందర్శించారు. (26)

అంధకారం తమోగుణం రెండూ అక్కడ లేవు. వనం అంతా దట్టంగా ఉండటంచేత సూర్యకిరణాల స్పర్శకూడా లేదు. ఆకలి, దప్పిక, శీతం, ఉష్టం లేక శోకదూరమై ఉంది. (27)

ఆ పవిత్రతీర్థం మహర్షిగణంతో, బ్రాహ్మీలక్ష్మితో నిండి ఉంది. ధర్మహీనులైన నరులకు చొరశక్యం కానిదై ఉంది. (28)

ఆ ఆశ్రమం బలి, దేవపూజ, హోమాలతో అర్చింపబడి ఉంది. దివ్యాలైన పుష్పాల గంధం అంతటా వ్యాపించి ఉంది. అన్నివైపుల చక్కగా అలుకబడి ఉంది. (29)

విశాలాలైన అగ్నిగృహాలు, స్రుక్కులు, స్రువాలు సుందరయజ్ఞపాత్రలు కల ఆ ఆశ్రమం జలంతో నిండిన కలశాలతో ఉట్లతో శోభిల్లుతోంది. (30)

అది ప్రాణులందరికి శరణునిచ్చుచోటు. బ్రహ్మఘొషలు మారుమ్రోగుతున్నాయి. అందరికీ నివాసయోగ్యమైనది. శ్రమను పోగొట్టేదిగా ఉంది. (31)

ఆ శోభిమ్చే ఆశ్రమం వర్ణనకు సాధ్యం కానిది. దేవతాకార్యాలచే దాని శోభ పెరిగింది. ఫలమూలాలు తినేవారు, జితేంద్రియులు, నల్లలేడి చర్మాలు దాల్చినవారు, తపస్సుచే పరిశుద్ధమైన అంతరంగం కల వారు సూర్య, అగ్ని సములు అయిన మహర్షులు, యతులు, మోక్షేచ్ఛగలవారు, బ్రహ్మభూతులు, వేదవాదులు అక్కడ ఉన్నారు. తేజోవంతుడైన ధర్మరాజు జితేంద్రియుడై, పవిత్రుడై ఆ ఋషుల వద్దకు సోదరులతో సహా వెళ్లాడు. దివ్యజ్ఞానులువారు తమవద్దకు వచ్చిన ధర్మజుని వీక్షించి ప్రసన్నులై అతనికి అనేక విధాలుగా ఆశీర్వాదాలను ఇచ్చారు. వేదవాదులు, అగ్నిసములు అయిన వారందరు యథావిధిగా అతనిని సత్కరించి అతనికి పుష్ప, ఫలాలు, మూలాలు, జలం సమకూర్చారు. (32-37)

ధర్మరాజు మహర్షుల నుండి ప్రేమపూర్వక సత్కారాన్ని పొంది, పరిశుద్ధంగా గ్రహించి చాలా ప్రసన్నుడు అయ్యాడు. (38)

ధర్మజుడు సోదరులతో, భార్యతో కలిసి స్వర్గంతో సమానసౌఖ్యం కలిగి, దివ్యగంధంతో నిండి, ఆహ్లాదకరమైన ఆ నరనారాయణుల ఆశ్రమాన్ని ప్రవేశించాడు. అతనితో వేదవేదాంగ పారంగతులైన బ్రాహ్మణులు అనేకులు కూడా ప్రవేశించారు. (39,40)

ధర్మాత్ముడైన యుధిష్ఠిరుడు దేవ, ఋషిపూజితం అయిన గంగచే ప్రకాశించే నరనారాయణ స్థానాన్ని చూశాడు. (41)

నరశ్రేష్ఠులైన పాండవులు ఆ స్థానాన్ని చూస్తూనే సంతసించి తిరుగసాగారు. మహర్షులు సేవించే మధువు స్రవించే ఫలాలతో కూడిన దది. దాన్ని చేరి బ్రాహ్మణులతో సహా అక్కడ పాండవులు నివసించారు. సంతోషంతో నిండి సుఖంగా కాలం గడిపారు. (42,43)

బంగారు శిఖరాలతో ప్రకాశిమ్చే మైనాకునిపై, అనేకవిధాల పక్షులతో కూడిన ఆ ప్రదేశం శీతలజలాలతో నిండిన బిందు సరస్సు అనే చెరువు కలిగి ఉంది. వాటిని అన్నింటినీ చూస్తూ, పాండవులు ద్రౌపదితో విహరించసాగారు. అది సమస్త ఋతువులలోని పుష్పాలతో ప్రకశిస్తోంది. (44,45)

ఆ వనంలో అందమై వికసించిన చెట్లు, ఫలభారంతో వంగిన చెట్లు కనిపిస్తున్ణాయి. కోకిలలతో నిండిన చెట్లతో ఆ వనమంతా రమ్యంగా ఉంది. (46)

చెట్ల ఆకులు చిక్కగా, దట్టంగా ఉన్నాయి. ఎక్కువ నీడను ఇస్తున్నాయి. అక్కడ సరస్సులు నిర్మలజలంతో నిండి కనిపించాయి. (47)

వికసించిన కమలాలు, కలువలు అన్నివైపుల శోభను నింపుతున్నాయి. పాండవులు సుందరసరోవరాలను చూస్తూ ఆనందంతో సంచరించారు. (48)

గంధమాదనపర్వతం మీది గాలి సువాసన, సుఖస్పర్శకల్గి ఉంది. ద్రౌపదితో సహా పాండవులను ఆహ్లాదపరుస్తోంది. (49)

ఆ విశాల బదరీవృక్ష సమీపాన ఉత్తమతీర్థాలతో ప్రకాశించే చల్లని నీరు గల గంగ ప్రవహిస్తోంది. ఆ గంగలో అందమైన కమలాలు వికసించి ఉన్నాయి.

దాని తీరాలు, పుష్పాలతో, మణులతో ప్రకాశిస్తూ మనస్సుకు ఆహ్లాదాన్ని కలిగిస్తున్నాయి. ఆ విశాలబదరీవృక్షాలను చూస్తూ పాండవులు ఆనందించారు.

దేవర్షులు సంచరించే, దుర్గమం అయిన దేశంలో పవిత్రగంగాజలంతో దేవతలకు, ఋషులకు, తర్పణాలు ఇచ్చారు.

అక్కడ వారికి తర్పణాలు చేస్తూ జపం చేసుకొంటూ బ్రాహ్మణ సహితులై, శుచులై పాండవులు నివసించారు.

అమరకాంతి గల పాండవులు ద్రౌపదీ ఆడుతున్న విచిత్ర క్రీడలను చూస్తూ ఆనందంతో సంచరించారు. (50-54)

శ్రీమహాభారతమున వనపర్వమున తీర్థయాత్రా పర్వమను ఉపపర్వమున లోమశతీర్థయాత్రలో గంధమాదనప్రవేశము అను నూట నలువది అయిదవ అధ్యాయము. (145)